Sunday, July 30, 2023

डेँगुः परिचय, साबधानी र उपचार

 

डेँगुः परिचय, साबधानी र उपचार

 

डेँगु ज्वरो केहो ?

डेँगु Aedes adegypti जातको पोथी लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने एक प्रकारको सरुवा ज्वरो हो ।

डेँगु सार्ने लामखुट्टे कहाँ पाइन्छ ?

१.यो लामखुट्टेले सफा पानीमा फुल पार्छ ।

२.वर्षातको समयमा पानी जमेका टिनका डब्बा, रङका खाली बट्टा, टायर, ट्युब, गमला, फूलदानी, एयरकण्डिसन, पानीट्याङ्की आदिमा समेत फुल पार्दछ ।

यो लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्न बच्न के गर्ने ?

रोग लागेपछि उपचार गर्नुभन्दा रोग लाग्न नदिनु नै राम्रो हो भन्ने भनाइ अनुसारको साबधानी आवश्यक अपनाउनु बुद्धीमानी हो । जस अनुसार

१.   घर वरपर वा कुनै पनि टोकरी बट्टा आदिमा पानी जम्न नदिने ।

२.   ट्याङ्की, कुलर, फूलदानीहरू हरेकदिन सफा गर्ने

३.   पानी जमेको खाल्डाखुल्डीमा भएका लामखुट्टेको लार्भा मार्न स्थानीय तहसँग समन्वय गरी औषधी छर्ने ।

४.   हमेसा लामो बाहुला भएको कपडा लगाउने

५.   घारी, झाडी, फोहोर स्थानमा नबस्ने ।

६.   घर वरपर पानी जम्न नदिने । घर, वस्तीको सरसफाईमा सामुहिक प्रयास गर्ने ।

७.    राति सुत्दा झुल लगाउने वा धुप तथा लिक्विड (रिपेलेण्ट) प्रयोग गर्ने

लाम खुट्टेले दिउँसो मात्र टोक्नेगर्दछ । तर रातमा पनि साबधानी अपनाउनुपर्दछ ।

डेँगुका लक्षणहरू

१.एक्कासी उच्च ज्वरो आउनु । ज्वरो १ देखी ४ दिनसम्म उच्च हुने र ५ देखि ७ दिनसम्म रहिरहन सक्छ ।

२.धेरै टाउको दुख्ने, आँखाको गेडी तथा टाउकोको पछाडिको भाग दुख्ने

३.हाडजोर्नी तथा माङ्सपेशी दुख्ने

४. वाकवाकी तथा वान्ता हुने

५. पेट दुख्ने

६. नाक वा गिजाबाट रगत बग्ने

७. शरीरमा निलडाम तथा बिमिरा देखा पर्ने

डेँगु ज्वरोको उपचार

१.डेँगु भाइरसका कारण लाग्ने भएकाले यसको खास उपचार छैन तर बिरामीमा देखिएका लक्षण अनुसार उपचार गर्ने गरिन्छ ।

२.ज्वरो घटाउन सिटामल तथा शरीरमा ऊर्जा प्रदान गर्न प्रसस्त झोल कुरा खानुपर्दछ । कुनै किसिमको आइब्रुपोफेन र एसपिरिन जस्ता औषधी खानु हुँदैन ।

३. डेँगुको लक्षण देखा परेमा नजिकैको अस्पताल जानु नै हितकर हुनेछ ।

डेँगु सजिलै निको हुने ज्वरो हो । डराउने, आत्तिने भन्दा पनि उच्च मनोबलका साथ उपचार गरे चाँडै निको हुन्छ । अरुलाई डर देखाउने तर्साउनेभन्दा पनि आत्मबल प्रदान गरौँ । एकलभन्दा सामुहिक प्रयासबाट यसको जोखिम घटाउन सकिन्छ ।

स्वास्थ्य सेवी रविन खड्काको सहयोगमा तयार पारिएको सामग्री

 

No comments:

Post a Comment